Film z animoto

Opublikowanie filmu z animoto

Try our slideshow maker at Animoto.

Byśki i nowe latko

„… na Kurpiach gospodynie i ich dorastające córki piekły fafernuchy. Były to słodkie, korzenne, dość twarde ciastka w formie kulek, prostokątów lub rombów, zagniatane z dodatkiem miodu, pieprzu, mar¬chwi, tartego pasternaku. Częstowały nimi przychodzących z wizytą kawalerów. Ciastka te służyły im także do zabawy zwanej „cet" i „lich". Korzystny wynik „cet"- i jednocześnie zapowiedź rychłego ślubu -uzy¬skiwała osoba, której udało się pochwycić parzystą liczbę ciasteczek; natomiast ich liczba nieparzysta i wynik „lich "wróżyły pozostanie w pa¬nieńskim lub kawalerskim stanie, przynajmniej przez najbliższy rok.
W wigilie Nowego Roku i w święto Trzech Króli, na Kurpiach. Podlasiu. na Wamiii i Mazurach pieczono z ciasta w formie zwierzątek, pojedyncze zwane byśkami (mogły również przedstawiać dwa koniki, świnki, gąski, jelonki, pieski, niedźwiedzie, zające itp.) lub wy¬pieki złożone z kilku albo nawet kilkunastu zwierzątek, umieszczonych na okrę¬gu i wówczas nazywane nowym latkiem. Miały one przez cały, nadchodzący rok zapewniać myśliwym sukcesy podczas polowań, a gospodarzom pomyślność w ich pracy, a głównie w zabiegach hodowlanych. Były także wielkim, świątecznym przysmakiem dzieci.”

Ogrodowska B.: Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne. Warszawa, 2005, s. 64-65

Gwara Kurpiowska

„Gwara kurpiowska wykazuje wiele cech wspólnych bądź dla języka ogólnopolskiego (np. asynchroniczna wymowa samogłosek nosowych, nierozróżnianie h dźwięcznego i bezdźwięcznego, większość struktur gramatycznych, zanik iloczasu), bądź dla gwar dialektu mazowieckiego (np. mazurzenie). Większość cech kurpiowskich ma swoje odpowiedniki również w innych gwarach polskich, a na odrębność składa się ich zestaw. „

Wikipedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Gwara_kurpiowska

Zwyczaje i obrzędy - Zima

W wigilię Bożego Narodzenia pierwszego gościa, zwłaszcza mężczyznę sadzano na stołku, co miało zapewnić powodzenie w hodowli kur. W pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia istniał zwyczaj rzucania podczas mszy świętej grochem w modlących się. Miało to zapewnić dobry urodzaj.

Kielak B.: Rok obrzędowy Puszczy Zielonej. Ostrołęka, 1984, s. 1-2

Wycinanka kurpiowska

"Oprócz tych niedawno zastosowanych ozdób, nowością dla drugiej połowy XIX w. było wprowadzenie ażurowych jednobarwnych wycinanek z farbowanego zwykłego papieru, potem robionych na własny użytek i na sprzedaż z kolorowego glansowanego papieru, najczęściej w kolorach czarnym, brązowym, czerwonym i zielonym, wykonanych nożycami do strzyżenia owiec. Były to, tak bardzo dzisiaj rozpowszechnione: kółka, gwiazdy oraz „Leluje”, których formy i motywy często przypominały elementy sztuki rzeźbiarskiej(rogi jelenia, koguty, ptaki itp.), dawniej szeroko rozwiniętej w Borach Ostrołęckich."
Niedziałkowska Z.: Puszcza Zielona Bory Ostrołęckie. Warszawa, 1981 s. 116-118

Wykorzystanie nowoczesnych technologii w edukacji

Cyfrowi tubylcy i imigranci

View another webinar from Marcin Polak

Informacja archiwalna - istotne źródło wiedzy o przeszłości

Źródła informacji archiwalnej

View more presentations from Edyta321

Archiwa są skarbnicą naszej historii. Obecnie podejmowane są działania mające na celu digitalizację cennych archiwaliów. W prezentacji zamieściłam propozycję - jak można wykorzystać archiwalnąinformację cyfrową na lekcjach historii.

Wnętrze chaty kurpiowskiej

"W kącie piec z płytą, w innym w pobliżu okna kołowrotek i krosno. Na ścianach jeden lub dwa rzędy obrazów sakralnych i gdzieniegdzie pozawieszane dzbanuszki. Z sufitu zwisający pająk misternie zrobiony ze wstąg kolorowych bibułek lub ze słomy i kolorowej bibułki, z której kwiaty ozdabiały też krzyżyk stojący na stoliku. [...] Z głównej izby prowadziły drzwi do alkierza - mniejszej izby, utrzymywanej czysto i porządnie, w której znajdowało się łóżko wysoko zasłane pasiakiem - buronką z dwoma lub trzema poduszkami i jaśkiem w białych, lnianych poszewkach..." 

 Niedziałkowska Z.: Puszcza Zielona, Bory Ostrołęckie. Warszawa, 1981, s. 116-118

Chata kurpiowska

"Obszerny dom drewniany, o prostym węgle (kącie), słomą kryty, przedstawia czworobok, którego jedna ściana bywa zwykle półtora razy dłuższa od drugiej. Dom taki odwrócony jest, prawie zawsze do drogi szczytem, w którym wycięte są dwa duże okna. [...] Z boku od obszernego, czysto utrzymanego podwórza wchodzi się do obszernej sieni a potem do izby, z której najczęściej tylko sama framuga, nie opatrzona drzwiami, prowadzi do alkierza czyli alkowy (komory)."
Kolberg Oskar : Mazowsze. Cz. 4. Poznań, 1964, s. 90-91.

 Odsyłam do strony Kurpiowszczyzna - moja ojczyzna. Tam zamieszczono zdjęcia  Chaty kurpiowskiej.

Czy warto wykorzystywać nowoczesne technologie w nauczaniu?

"W polskiej szkole smartfony, tablety i czytniki e-booków są traktowane z podejrzliwością. Technologia "przyjazna" dla edukacji to typowy komputer szkolny, kilkuletni PC. Tymczasem poza szkołą, uczniów otacza coraz większa różnorodność e-narzędzi, które mieszczą się w kieszeni. Konieczność stosowania multimediów oraz nowoczesnych technik w kontekście np. nauczania historii dostrzegają i z sukcesem wprowadzają takie instytucje jak Muzeum Powstania Warszawskiego. Czy polska szkoła sprosta wyzwaniu, jakie niesie ze sobą era mobilnego internetu?" Polecam interesujący artykuł na stronie Edunews.pl

Nowoczesne technologie w edukacji regionalnej

W prezentacji opublikowanej w SlideShare Szkoła Podstawowa w Bolesławcu prezentuje swoje dokonania. Szkoła ta zrealizowała projekt "Moja mała ojczyzna " w ramach akcji e-Twining. W projekcie brały udział szkoły z Francji i Litwy.

Publikacje regionalne

Poza zasobami cyfrowymi zachęcam do lektury książek i czasopism o tematyce regionalnej.

Bitwa pod Ostrołęką rekonstrukcja

Przemarsz uczestników rekonstrukcji bitwy pod Ostrołęką.

„W obronie Ostrołęki szczególnie wsławił się 4 pułk piechoty, słynni "Czwartacy", dowodzeni przez gen. Ludwika Bogusławskiego. Pomimo nierozstrzygniętego wyniku bitwy ,(przed całkowitym rozbiciem uchronił Polaków w krytycznym momencie atak 4 baterii konnej podpułkownika Józefa Bema) bitwa powszechnie jest uważana za klęskę Polaków. W jej wyniku bowiem poważne straty (nieco ponad 6 tys. w tym prawie 2 tys. Poległych) poniosły najlepsze oddziały polskiej piechoty. Polegli m.in. generałowie Ludwik Kicki i Henryk Kamieński. Rosjanie stracili ok. 5 tys. ludzi. W efekcie bitwy armia polska straciła inicjatywę strategiczną i przeszła do defensywy.

W 1847 na osobiste polecenie Mikołaja I nad Narwią został wzniesiony pomnik upamiętniający rosyjskie zwycięstwo w bitwie. Został on rozebrany po odzyskaniu niepodległości przez Polskę.” 

WIKIPEDIA http://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Ostro%C5%82%C4%99k%C4%85_(1831)

Opowiadanie o Kurpiach z 1857 r.

W Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej opublikowano czasopismo pt."Czytelnia Niedzielna" nr 36 z 1857 r. Znajduje się tu m.in. opowiadanie pt. Kurpie. Czytelnicy dowiadują się o zajęciach, ubiorze i charakterze ludności kurpiowskiej oraz o męstwie, którym się odznaczyli podczas wojen ze Szwedami.

Tańce i pieśni kurpiowskie. Autor filmu - wianoeu

Edukacja regionalna - publikacje

Te publikacje z pewnością będą dużą pomocą w edukacji regionalnej. Zapraszamy do Biblioteki Pedagogicznej w Ostrołęce.

Cyfrowa Biblioteka Narodowa

Głos Ziemi Ostrołęckiej : jednodniówka poświęcona pracy Stronnictwa Narodowego w pow. ostrołęckim : Ostrołęka, jesienią 1936 r.

Blog Zielonogórskiej Biblioteki Cyfrowej

W Blogu Zielonogórskiej Biblioteki Cyfrowej uzyskamy informacje nt. dostępnej kolekcji i planów na przyszłość.

Interesujący blog o Kurpiach

Zachęcam do lektury blogu Zdzisława Bziukiewicza  Kurpie "Kurpiowska Puszcza Zielona". Muzeum Kurpiowskie w Wachu, które prowadzi Zdzisław Bziukiewicz z żoną Laurą zaprasza do obejrzenia eksponatów, proponuje lekcje z edukacji regionalnej i lekcje muzealne oraz warsztaty.

Cyfrowa wersja Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda

W Bibliotece Cyfrowej Politechniki Łódzkiej opublikowano "Encyklopedię powszechną z ilustracjami i mapami" S. Orgelbrandaq z 1901 r. W tomie 9 na s. 80 znajdziemy informacje nt. Kurpi. Zamieszczono również rysunki.

Kurpie wg Orgelbranda

"Kurpie, Kurpiki. Gałąź bujnego szczepu Mazurów, osiadła od wieków w puszczach Mazowieckich, ciągnących się od okolic miasta Ostrołęki ku granicom właściwym Litwy. Plemię to zamieszkawszy ogromnie puszcze , wyrobiło odpowiednio do ziemi która była mu ojczyzną właściwy charakter, gospodarstwo i sposób życia. Kurp mało mając ziemi plennej do uprawy, zwrócił całą swę uwagę na korzystanie z plonów, które puszcza dać mu mogła. Dlatego mniej był rolnikiem, a głównie łowcem i bartnikiem..."

Encyklopedyja Powszechna. T.16. Warszawa, 1985, s. 498
Reprint Encyklopedii Powszechnej opublikowanej 1 1864 r.

Fotografia młodej kobiety w stroju kurpiowskim

Kurpianka

Digitalizacja szansą dla popularyzacji regionaliów

Zapytacie, co ma wspólnego  digitalizacja z  Kurpiami i edukacją regionalną?

„Bezcenne zbiory archiwalne stanowiące dziedzictwo kulturalne ludzkości są bezustannie narażane na zniszczenie w wyniku klęsk żywiołowych, kradzieży, działalności wandali i procesu naturalnego starzenia. Obowiązkiem każdego pokolenia jest z jednej strony badanie naukowe zachowanego dorobku, a z drugiej - pozostawienie go w możliwie najpełniejszej postaci następnym generacjom. Obydwa te wymagania spełnia digitalizacja zasobów czyli przetwarzanie zachowanych dokumentów o uznanej wartości historycznej lub kulturalnej na ich cyfrowe surogaty. ”

Leśniewski Daniel : Digitalizacja zasobów bibliotecznych